Yoğun bir haftanın ardından sokağa çıkma yasağı ile yine evlerdeyiz. Kahvaltı sonrası kahve keyfinde elime aldığım kitabı soluksuz okuyacağım aklıma gelmezdi. Geçen hafta nadirkitap.com üzerinden bulduğum bir efemerayı alırken aynı sahafa ait kitaplar arasında Adalı Yayınları'ndan çıkan Sevgili Bercuhi Berberyan'ın ilk kitabı İçimiz Isınsız Biraz dikkatimi çekti ve siparişime ekledim. Burgazada'nın bir dönemine ışık tutan Sevgilim Burgazada kitabını çok severek okumuştum. Siparişi verirken içimde bu kitabın Burgazada ile alakalı olabileceğine dair bir his oluştu ama bu kadarını beklemiyordum. Herkese tavsiye ederim. Ben okurken çok eğlendim, duygulandım ve acıktım :) Bu duygular dışında hayal gücümü etkileyen bir kitap oldu. Hep hayalimdir Burgazada ile ilgili bir animasyon filmi. Bioçeşitlilik paylaşımımda Kertenkele Rafinesque ve Salyangoz Helix eklenmişti hayallerime. Bu kitaptan da bir çok yeni karakter eklendi. Son olarak bir tesadüften bahsetmek istiyorum. Kitaba başlarken teşekkür yazısında "küçük dostum Minas Miroğlu'na gönül dolusu teşekkürler" yazısı dikkatimi çekti. Bahsedilen Minas, eşimin kuzeninin eşi Minas olabilir miydi gerçekten? Kitabın son hikayesi Beyaz Güvercin'in aşağıdaki bölümünü okuduktan sonra artık o olduğundan emindim.
''Küçük bir çocuk karışıverdi hayatıma aniden. Tam her şeyden elimi eteğimi çekmek üzereyken. Üst üste gelen ölüm acılarının en derin yerinde. Cin gibiydi, zeka fışkırıyordu her yanında.
Bir de duyarlıydı ki... ve de sezgili, bir parmak boyunun bin katı. Gençlerle ve çocuklarla her zaman iyi anlaşırım ben. İçimdeki çocuğu gizleyemediğimden olmalı. Ama neredeyse içindeki çocuk bile ölüyordu o sıralar. Nasıl becerdiyse tam o kerte, dışındaki bu çocuk, uyandırıverdi içimdeki çocuğu. Yine nasıl becerdiyse bilmem...yaşlı başlı bir dost bilgeliğiyle, acılarımı yeteneklerimle yenebileceğimi fark etmemi sağladı.
Gitti geldi ''yaz'' dedi. Gitti geldi ''çiz'' dedi. Adadaydım o dönemde. İstanbul'dan bana bloknotlar, kalemler, tuvaller taşıdı. Ve beni ikna etti. Ve ben, duygularımı yazmaya, sevdiğim şeyleri çizmeye başladım. Giderek yazdıklarımı sever, çizdiklerimi beğenir oldum. Giderek yaşamla barış yaptım...Bir barış güvercini girmişti hayatıma.''
Sevgili Bercuhi Berberyan'ı ikna ettiğin için teşekkürler Minas'cığım. İyi ki büyük bir ailenin oğulları (damatları) olarak kesişmiş hayatlarımız.
Araştırma Notları:
Hikayeleri hatırlamak için anahtar kelimeleri yazdığım araştırma notlarını sizlerle paylaşmak istiyorum. Çok anlam ifade etmese de fikir verecektir. Soru işareti koyduklarım adaya gittiğimde izini arayacaklarım :)
1- Anne (Burgazada)
Çocukluğu Burgazada'da geçiyor. Kiralık evin kuyusu (?)
2- Topal Güvercin (Burgazada)
3- Tony (Burgazada)
Müthiş hikaye. Doktor ve Papağının mezarı (?)
4- At Çay (Burgazada)
Kuyuya düşen atın başında bekleyişi çok etkileyici bir hikaye. Burgazada Sanatoryum Medeni Bey'in evleri.
5- Martılar (Burgazada)
Martı yumurtaları.
6- Çarli (Burgazada)
Evcilleşen kertenkele. Rafinesque'nun torunları :)
7- Mşuş (Burgazada)
Kedisi. Hayatındaki en anlamlı ilişkisi.
8- Romeo ve Juliet (Burgazada)
Ayos Yannis kilisesinin üst sokağında Madam Evdoksiya'nın tavuğu Jülyet ile Zangoç Todori'nin horozu Romeo'nun ölümsüz aşk hikayesi.
9- Kınalı Adalı Üç Köpek
10- Meme Hatun (Burgazada)
Karamanlı Arapoğlu Evi. O muhteşem, gizli bahçeli evde (?)
Dr.Ahmet ve Cavidan Erberger.
11- Kuş
12- Olsa Da Yesek (Burgazada)
Pavurya, çavelalar dolusu Istakoz
Kalpazan, Punta, Çamakya, İndos lüks lambaları, parakete
Eski Belediye Bşk. Coşkun Özden'in babası Hüseyin
Bülent Eczanesi'nin üzerinde kiraladıkları ev
Kilitsiz kapılarla güven içinde bir yaşam
Balıkçı Manol
13-Zeus (Burgazada)
Angelos'un Avusturya'lı rahibelere ait bahçelerin bulunduğu sokakla sinagog'un kesiştiği sokağın kesiştiği yerde, sağdaki tepelere doğru uzanan alanda koskoca bir orman olan bahçenin içindeki bir kaç evden birinde otururdu.
Kangal Zeus
Kasap Kiryako
14- Kediler Yüzemez (Burgazada)
Sağır dilsiz çocuk Kosta
Halkevi
Kedileri denize atan çocuk ve annesini denize atıyor efsane hareket.
Denizden kedi kurtma hikayesi şahane.
Eczacı Çetin.
15- Ağaçlar Ağıt (Burgazada)
Camii yokuşundaki çınara gemiler çelik halatlarını bağlardı.
Fırının çınar kunduracı ve manav olarak kullanıldı.
16- Sarmasık Sitesi ve Karınca Komşularım (Kınalıada)
İnsanoğlu ancak en son ağaç yok olduğunda ağlayacak'' Ulu bir kızılderili sözü
17- Corc
18- Kargalar Akıllıdır
19- Jozefin (Burgazada)
Karamanlı Rum Arapoğlu tek başına yaşayan, cimri mi cimri huysuz bir ihtiyardı. Hayvan sevgisinden birbirlerini seviyorlar ama. Arapoğlu'nun evi çok eski bir ev. Hiçbir özelliği olmayan, son derece konforsuz, neredeyse sevimsiz. Evin daha o zaman yüz küsur yıllık olduğu söylenirmiş. Sahile inen sokaklardan birinin köşesine, fırının ve eski eczanenin bulunduğu sokağın köşesine kurulmuş bir ev, yanı sıra sokağın neredeyse yarısına kadar uzayan yüksek mi yüksek, ne idüğü belirsiz bir duvar. Eskiden yalıymış. Kalın duvarlar, yüksek tavanlar, her yer taş, soğuk. Odaları kocaman. Üst katlarda koca koca banyolar olduğu halde en alttaki iki dairenin banyosu ve çamaşır yıkama yeri, kazanlı kurnalı hamam, kocaman mermer tekneli çamaşırlık olarak, bahçede ayrı bir yerdeymiş.
Mutfaktan yüksek duvarlarla gizli bahçeye adım atar atmaz, solda kokusuyla sarhoş eden yaseminler. Bahçenin uzunca detaylı tarifi. Altı sarnıç olan, tam ortada beyaz, masif mermerden oyulmuş, üzerinde, dövme bakırdan, bombeli bir kapağı olan bir kuyu ağzı (?) Bir sanat harikası, bir şaheser, sök yerinden, götür koy bir müzeye
Bu gizli bahçeden kaçan kabuğu kırmızı işaretlenmiş kaplumbağa Jozefin'in hikayesi.
Paradisos'ta Veli Dayı Jozefin'e rastlar.
20- Ağzı Çoraplı Köpek (Burgazada)
Yaşlı annesine bakan Rum Aristi ve köpeği Kont hakkında etkileyici hüzünlü bir öykü
Evinde ondan geri kalanlar Lacivert tek çorabı, Tom Miks dergisi, kavanozda çocuklar için şeker ve şişirilmemiş balonlar
Kitap: Pirandello - Ağzı Çiçekli Adam
21- Pif ve Paf (Burgazada)
Sürükleyici bir hikaye. Sait Faik'in müze olan evinde bekçilik yapan ailenin kümesi. Oğulları İlhan ve Erdal
Köpek Pele ve Horoz Pif'in müthiş dostluğu
22- Noktacık (Burgazada)
Eczacı kalfası Çetin'in tıbbi yardımı
23- Raca (Kınalıada)
24- Tarçın (Burgazada)
Adanın simgesi. Diğer bir adı Bekir. Zehirleniyor.
25- Masum Baykuş (Burgazada & Kınalıada)
Esrarengiz sesler ve Meryem Ana'nın nefesinin duyulması. Esrarengiz olayların sıkı takipçisi ve aydınlatıcısı Saadettin Teksoy :) Burgazada ve Kınalıada'da görülen beyaz gri baykuş ailesi.
26- Leyleklerin Gidişi
Yaralı Leylek Leyla. Bir sene kalıyor gelen kafileler kabul etmiyor onu.
27- Çocukluk Kedilerim (Burgazada)
Piçon, Ciovanni ve Sariko
Ciovanni balıkçılarla ahbap
28- Hüsam
29- Şarman
30- Yük Eşekleri (Burgazada)
Veli Dayı'nın merhameti
31- Talin
Esayan okulunda öğretmenlik yaparken sınıfına aldığı kedi ve onun doğum hikayesi çok güzel.
32- Mumya Köpek
İnsiz (İnsansız ada)
Sivriada midye deposu.
Domates, salatalık, limon, ekmek ve üşenmezlerse tava zeytinyağı alıp gidiyorlar midye toplamaya. Izgaradan sıkılırlarsa tava yapılıyor. Pina varsa ızgara önceliği onun o zaman midye tava.
Muvakkar Orhon'un teknesi Hürriyet onunla Kılıç vurmaya giderdi. Kafa koparan dev pinalalar. İyi dalıcı.
Teknenin altında dalmışken pina şak diye kapanınca saçını kapıyor. Zor kurtarıyor kendini.
Mumya Köpek çok üzücü ibretlik.
33-Minik Yeşil Kalp
Bostancı'dan adaları gezmeye gelen köpek
34- Bonti
Dr.Pavlo ve Eşi Efi sahildeki evlerinde yan komşuları. Siyah kamiş köpekleri Bonti'nin zehirlenmeden kurtarılış hikayesi çok heyecanlı.
35- Beyaz Güvercin
Beyaz Barış Güvercini Minas Miroğlu
Geçtiğimiz hafta içi Çekül sunumu sırasında beni üzen internete, kitap biter bitmez Bercuhi Hanım ile sohbet etme şansı verdiği için minnettarım.